Aahhh..! sluit mooi aan bij actuele onderwerpen als gender en consent. Ook helpt het scholen bij het bespreekbaar maken van dat ene lastige lesonderwerp: seksuele voorlichting. Een interview met Jetske Steenstra, die als onderzoeker verbonden is aan het Nationaal Onderwijsmuseum.
'Veel mensen hebben gemengde gevoelens over hun eigen seksuele voorlichting op school', zegt Jetske. 'Aahhh..! laat zien, dat het bij relationele en seksuele vorming om veel meer gaat dan dat ene hoofdstuk in de biologieboeken op school. De tentoonstelling is leerzaam, leuk en ook spannend. Je bepaalt zelf wat je ontdekt en wat niet.'
Ontdekken, Groeipijn en Vieren
'De tentoonstelling is opgedeeld in drie thema's. Ontdekken is de eerste. Daar kies je je eigen informatie en leer je door te doen. De tweede is Groeipijn waar je leert door te luisteren. Centraal staan erkenning en reflectie. Het laatste thema is Vieren. Daar leer je vooral door met elkaar in gesprek te gaan en ervaringen te delen. Nieuwsgierig naar de tentoonstelling? Kom naar de SWN-themabijeenkomst op 11 januari en combineer dat met een bezoek aan Aahhh..! net als wij :)
'De variatie in lichamen moeten we erkennen, vieren en vooral bespreken.'
Voorlichting door de jaren heen
'In de tentoonstelling is ook aandacht voor de geschiedenis van seksuele voorlichting in het onderwijs. Maatschappelijke ontwikkelingen bepaalden grotendeels wat er in de klas besproken werd,' vertelt Jetske die niet alleen nauw betrokken is bij de samenstelling van de tentoonstelling, maar ook een van de drijvende krachten achter het (geschiedkundig) onderzoek. 'Dat onderzoek was niet eenvoudig', vertelt ze. 'Lange tijd stond er weinig tot niks in lesboeken. Dat gebeurde pas vanaf eind jaren ‘60. Ik heb lesmaterialen uitgeplozen, biologieboeken gelezen en veel (voormalig) docenten gesproken.'
Pubers en pensioen
'In de jaren ‘70 was het gebruikelijk om in schoolboeken vrij expliciete foto’s te laten zien, van een penis bijvoorbeeld. Dat zul je nu niet snel meer zien. Tegenwoordig wordt er veel meer gewerkt met illustraties. Ook het taalgebruik door de jaren heen is interessant. Elke generatie heeft zo zijn eigen terminologie. Probeer je eens een klassengesprek voor te stellen tussen een groep jonge pubers en een docent die tegen zijn pensioen aanzit. Die (taal)kloof is vaak enorm. Daarom is het ook niet vreemd dat het nog steeds een lastig lesonderwerp is. Ik zeg tegen iedereen, en tegen docenten in het bijzonder: 'Het is oké als je baalt dat je bepaalde kennis niet hebt gekregen. De tijdlijn in de tentoonstelling vergroot het bewustzijn over wat je wel en niet aan kennis hebt meekregen. Docenten kan het helpen bij het vormgeven van hun lessen seksuele voorlichting.’
Jetske is docent op een basisschool, medeoprichter van SKSPRAAT en als onderzoeker verbonden aan het Nationaal Onderwijsmuseum. Daar is Aahhh..! tot en met 24 november 2024 te zien. Wil je kaarten? Kies dan voor de optie regulier.
WZEZ
Naast de (familie)tentoonstelling is er ook een agenda met extra activiteiten, zoals een theatershow, een lezing van Rutgers en een informatieve bijeenkomst van het COC. Voor docenten is er zelfs een aanvullend educatief programma. Iets dat heel goed aansluit bij het gedachtengoed van SWN. Op de vraag: Wat denk je dat Ellen ervan zou vinden?', zegt Jetske: 'Ik heb Ellen helaas niet persoonlijk gekend, maar wel al haar boeken gelezen. Ze vond seksueel plezier en met elkaar in gesprek gaan heel belangrijk. Ik denk dat ze vormen zoals ons zebrapad wel mooi had gevonden. Dat gaat over hoe je elkaar begroet. Wil je wel of niet aangeraakt worden? Kijk je elkaar aan? Daar begint het mee.'
'The vaginal opening is a sensitive place', lezen we op de verpakking van de door Nienke Helder ontworpen Kiwi. 'Invented by the Painful Sex People'. Lees het interview met Nienke en reserveer meteen toegangskaarten.
Je hebt wetenschappers die onderzoek doen naar seks en je hebt Daphne Gakes, die met humor sekstaboes doorbreekt op het podium. SWN-leden krijgen tot 10 juli 30% korting op kaarten voor haar theatershow in oktober 2025.
Ellen deed meerdere keren een oproep om het woord schaamlippen te vervangen door vulvalippen. Op 17 juni start een campagne om deze - anatomisch correcte, maar veel positievere term - in de Dikke van Dale te krijgen.
